انواع بیماری لثه

بیماری لثه (همچنین به عنوان پریودنتیت نیز شناخته می شود) یک بیماری پیشرونده است که بر روی بافت حمایت کننده و اطراف لثه و همچنین استخوان زیرین فک تأثیر می گذارد. در صورت عدم درمان، بیماری لثه می تواند منجر به لق شدن، ناپایداری دندان ها و حتی از دست دادن دندان شود. بیماری لثه در واقع علت اصلی از دست دادن دندان در بزرگسالان در ایران است و نباید آن را سهل انگاری کرد.

بیماری لثه زمانی شروع می شود که سموم موجود در پلاک شروع به حمله به بافت نرم یا لثه اطراف دندان کنند. این باکتری خود را در لثه جاسازی می کند و به سرعت رشد می کند و باعث عفونت باکتریایی می شود. با پیشرفت عفونت، شروع به فرورفتن عمیق‌تر در بافت می‌کند و باعث التهاب یا تحریک بین دندان‌ها و لثه‌ها می‌شود. پاسخ بدن این است که بافت عفونی را از بین ببرد، به همین دلیل به نظر می رسد لثه ها عقب نشینی می کنند. در صورت عدم درمان، بافتی که استخوان فک را تشکیل می‌دهد عقب می‌رود و باعث ناپایداری دندان‌ها و از دست دادن دندان می‌شود.

انواع بیماری لثه

انواع مختلفی از بیماری لثه وجود دارد، و راه های بسیاری وجود دارد که این تغییرات خود را نشان می دهند. همه آنها نیاز به درمان فوری توسط دندانپزشک را دارند تا پیشرفت را متوقف کند و بافت لثه و استخوان را نجات دهد.

در اینجا برخی از رایج ترین انواع بیماری لثه به همراه درمان هایی که معمولاً برای اصلاح آنها انجام می شود، آورده شده است:

التهاب لثه

ژنژیویت خفیف ترین و شایع ترین شکل بیماری لثه است. این توسط سموم موجود در پلاک ایجاد می شود و منجر به بیماری لثه می شود. افراد در معرض افزایش خطر ابتلا به ژنژیویت عبارتند از: زنان باردار، زنانی که قرص های ضد بارداری مصرف می کنند، افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، مصرف کنندگان استروئید و افرادی که تشنج و فشار خون را با استفاده از دارو کنترل می کنند.

درمان: التهاب لثه با استفاده از ترکیبی جامد از مراقبت در منزل(راه های برای داشتن دندان سالم) و تمیز کردن حرفه ای دندان به راحتی قابل برگشت است. دندانپزشک ممکن است برای پاکسازی باکتری های باقی مانده از مواد زائد، روت پلنینگ و روش های جرم گیری عمیق را انجام دهد. ترکیبی از آنتی بیوتیک ها و دهانشویه های دارویی ممکن است برای از بین بردن باکتری های باقی مانده و بهبود پاکت ها استفاده شود.

بیماری مزمن لثه

بیماری مزمن لثه شایع ترین شکل این بیماری است و در افراد بالای 45 سال بسیار بیشتر رخ می دهد. بیماری مزمن پریودنتال با التهاب زیر خط لثه و تخریب پیشرونده لثه و بافت استخوانی مشخص می شود. ممکن است به نظر برسد که دندان ها به تدریج در حال رشد هستند، اما در واقع لثه ها به تدریج در حال فرورفتگی هستند.

درمان: متأسفانه بر خلاف ژنژیویت، بیماری مزمن پریودنتال را نمی توان به طور کامل درمان کرد، زیرا بافت حمایتی قابل بازسازی نیست. با این حال، دندانپزشک می تواند پیشرفت بیماری را با استفاده از روش های جرم گیری و پلانینگ ریشه در ترکیب با درمان های ضد میکروبی متوقف کند. در صورت لزوم، دندانپزشک می تواند درمان های جراحی مانند جراحی کوچک کردن پاکت و همچنین پیوند بافت را برای تقویت استخوان و بهبود ظاهر زیبایی حفره دهان انجام دهد.

بیماری لثه تهاجمی

بیماری پریودنتال تهاجمی با از بین رفتن سریع چسبندگی لثه، از بین رفتن سریع بافت استخوانی مشخص می شود. این بیماری در اصل همان بیماری لثه مزمن است اما پیشرفت آن بسیار سریعتر است. افراد سیگاری و کسانی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند در معرض خطر ابتلا به پریودنتیت تهاجمی هستند.

درمان: درمان بیماری لثه تهاجمی مانند درمان بیماری مزمن پریودنتال است، اما مبتلایان به بیماری لثه تهاجمی به احتمال زیاد به مداخله جراحی نیاز دارند. متوقف کردن و درمان این شکل از بیماری سخت تر است، اما دندانپزشک در تلاش برای حفظ بافت و استخوان دندان و فک، جرم گیری، پلانینگ ریشه،ضد عفونی کردن و در برخی موارد لیزر را انجام می دهد.

بیماری لثه مرتبط به شرایط سیستمیک

بیماری لثه می تواند نشانه ای از یک بیماری یا وضعیتی باشد که بقیه بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. بسته به شرایط زمینه‌ای، بیماری می‌تواند مانند بیماری پریودنتال تهاجمی رفتار کند و به سرعت بافت را از بین ببرد. بیماری قلبی، دیابت و بیماری های تنفسی شایع ترین عوامل مرتبط هستند، اگرچه بسیاری دیگر نیز وجود دارند. حتی در مواردی که پلاک کمی روی دندان ها می پوشاند، بسیاری از شرایط پزشکی باعث تشدید و تسریع پیشرفت بیماری لثه می شود.

درمان: در ابتدا باید شرایط پزشکی که باعث شروع بیماری لثه شده کنترل شود. دندانپزشک با استفاده از درمان های مشابهی که برای کنترل بیماری پریودنتال تهاجمی و مزمن استفاده می شود، پیشرفت بیماری را متوقف می کند.

بیماری پریودنتال نکروزان

این شکل از بیماری به سرعت بدتر می شود و در میان افرادی که از اچ آی وی، سرکوب سیستم ایمنی، سوء تغذیه، استرس مزمن رنج می برند یا سیگار می کشند، شیوع بیشتری دارد. مرگ بافتی (نکروز) اغلب بر رباط پریودنتال، بافت لثه و استخوان آلوئول تأثیر می گذارد.

درمان: بیماری پریودنتال نکروزان بسیار نادر است. از آنجایی که ممکن است با HIV یا یک بیماری جدی پزشکی مرتبط باشد، به احتمال زیاد دندانپزشک قبل از شروع درمان با پزشک مشورت خواهد کرد. معمولاً برای درمان این نوع بیماری از جرم گیری، پلانینگ ریشه، قرص های آنتی بیوتیک، دهان شویه دارویی و داروهای قارچ کش استفاده می شود.